Hardhout is een natuurproduct en daarom is elk stuk hout uniek. De speciale standaard beschrijft de criteria voor ons hout en zorgt ervoor dat bepaalde eigenschappen slechts zeer beperkt voorkomen. Compleet vermijden zou niet juist zijn, omdat dan een te klein deel van de stam zou kunnen worden gebruikt om milieuverantwoord te werk te gaan. Enkele kenmerken, die eigen zijn aan hout en een getuigenis van de natuurlijkheid, maar geen invloed hebben op de functie, brengen wij hier onder de aandacht.
Schimmel
Door (te) hoge vochtigheid kan hout, vooral het jonge spinthout, aangetast worden door schimmel. Wanneer het hout tot in het hart nat en beschimmeld is, wordt het daardoor zwakker. Oppervlakkige schimmel (meestal wit) kan eenvoudig worden afgeborsteld of geschuurd. Dit type schimmel heeft geen invloed op de kwaliteit van het hout.
Spint
Spinthout is het jonge hout om de kern van de stam. Dit hout heeft nog niet dezelfde duurzaamheid en sterkte als de rest van de stam en kan daardoor eerder worden aangetast. Wij streeft dan ook naar spintvrij hout. Aangetast spint mag in geschaafd hout niet voorkomen. Een randje spint kleiner dan 1/3 van de plankbreedte en max. 30 cm lang, kan echter wel voorkomen.
Inhoudsstoffen
Hardhout dankt zijn duurzaamheid o.a. aan specifieke inhoudsstoffen. Overtollige inhoudsstoffen kunnen bij blootstelling aan weersinvloeden echter worden uitgespoeld (uitbloeden) en moeilijk te verwijderen vlekken op omliggende delen achterlaten. Dek aangrenzend werk daarom tijdens de eerste fase van blootstelling altijd af. Bij niet poreuze materialen kunt u vaak een groot deel van de vlekken verwijderen met een chlooroplossing.
Oxidevlekken
Bijna alle hout reageert „allergisch“ op metaal met als resultaat blauwzwarte verkleuringen. Oxidevlekken zijn optisch zeer storend en worden vaak verward met schimmel. Deze vlekken kunnen met oxaalzuur, een chemische substantie, weer verwijderd worden. Beter gebruikt u ter voorkoming van deze vlekken voor de bevestiging Roest Vrij Staal.
Kleurverschil
Als natuurproduct is elk stuk hout uniek. Het kan, bijvoorbeeld vanwege natuurlijk pigment, dan ook voorkomen dat planken onderling van kleur verschillen. Maar zelfs in één plank kunnen verschillende schakeringen te zien zijn. Juist deze eigenschap maakt hout zo levendig. Door weersinvloeden trekken de kleuren in de loop van tijd echter wel bij.
Kopscheuren
Wanneer hout droogt, kunnen scheuren ontstaan. Ook dit hoort bij hout. Met name aan de kopse kanten van een plank, die sneller drogen dan de rest, kunnen ontsierende scheuren ontstaan. Dit is echter eenvoudig te voorkomen door de planken voor installatie te behandelen met de Kopkantsealer.
Watervlekken
In zeldzame gevallen kunnen tijdens het transport op de boot watervlekken ontstaan, door bijvoorbeeld zeewater. Dit is niet geheel te vermijden. Door eenvoudige reiniging en later verwering door regen lost dit ‘probleem’ zich vanzelf op.
Pinholes
“Pinholes” zijn kleine gaatjes, veroorzaakt door nathoutboordertjes, insecten die zich voeden met de sappen van de boom. Nadat de boom gekapt is sterven deze insecten en bestaat er dus geen gevaar meer dat er nieuwe pinholes ontstaan. Deze pinholes hebben geen invloed op de duurzaamheid of op de statische eigenschappen van het hout en mogen, zij het met een beperkte dichtheid, dan ook voorkomen in tuinhout.
Scheuren
Door het drogen van het hout aan zonlicht kunnen oppervlakkige haarscheuren ontstaan. Dit is volkomen natuurlijk gedrag en is niet te vermijden, al verschilt de gradatie wel per houtsoort. Bij nat weer gaan de scheurtjes minder open staan. Als een plank door en door is gescheurd, wordt dat meestal veroorzaakt door een zwakke plek in het hout of mechanische schade en is daarom niet acceptabel .
Rechtheid
Een geschaafde plank, met name als het lange lengtes betreft, kan de neiging hebben krom te trekken. Een plank die van de langskanten krom is, is moeilijk te corrigeren. Dit is dan ook ongewenst. Maar een plank die als het ware ‘opkrult’ kan door de bevestiging makkelijk weer recht gemaakt worden en is daarom acceptabel.